بسته بندی مواد غذایی به چه صورت است؟

یکی از عوامل موثر در بازاریابی و فروش محصولات، نحوه ارائه آنها به بازار است. این یعنی محصولات باید به صورت سالم و با بسته بندی مناسب روانه بازار شوند تا سبب جلب توجه بیشتر مشتریان شوند. در این میان بسته بندی مواد غذایی نیز اهمیت زیادی دارد. چرا که مواد غذایی باید به گونه‌ای مورد بسته بندی قرار بگیرند تا به شکل کاملا سالم به دست مشتری برسند و دچار آسیب و خرابی نشوند. بر این اساس قصد داریم در این مطلب در رابطه با بسته بندی مواد غذایی صحبت کنیم و به انواع آن اشاره‌ای داشته باشیم.

بسته بندی در صنایع غذایی

بسته بندی در صنعت غذایی به معنای آماده کردن مواد جهت انبار کردن و فروش می‌باشد. زمانی که قرار است محصول به بازار عرضه شود، باید توسط یک بسته بندی مناسب مورد پوشش قرار بگیرد. پوشش مورد استفاده باید به گونه‌ای باشد که محصول از هرگونه آسیب دور مانده و تازگی و سلامتی خود را حفظ کند. مسئله‌ای که در رابطه با بسته بندی مواد غذایی اهمیت زیادی دارد، این است که توجه به بهداشت در این زمینه بسیار مهم است. محصولاتی چون حبوبات، خوراکی‌های خشک نظیر چیپس و بیسکوییت و غیره باید به صورت کاملا بهداشتی مورد بسته بندی قرار بگیرند. حال این بسته‌ها باید دارای یک سری ویژگی‌ها باشند که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم.

• قابلیت چاپ: بسته‌ها باید از جنسی باشند که قابلیت چاپ داشته باشند. چرا که لازم است بر روی بسته‌ها مشخصات و اطلاعاتی راجع به محصول درج شود.
• قابلیت استفاده در ماشین‌های لفاف
• قابلیت دوخت در حرارت روی بسته

هدف از بسته بندی مواد غذایی چیست؟

در رابطه با اهداف بسته بندی در صنعت غذایی میتوان به چند مورد زیر اشاره کرد:

1. افزایش طول عمر مواد غذایی و محافظت از آنها در برابر عوامل بیرونی
2. سهولت در حمل و نقل مواد و ذخیره آنها
3. کاهش ضایعات
4. جلب توجه مشتریان و افزایش فروش
5. سالم رسیدن ماده غذایی به دست مشتری

حال در ادامه به بررسی بیشتر هر یک از این موارد میپردازیم.

• حفاظت از محصول در برابر عوامل مختلف

بسته بندی مواد غذایی باید به گونه‌ای باشد که از محصول به خوبی نگهداری و محافظت نماید. این یعنی بسته بندی باید محصول را از نفوذ انواع مواد شیمیایی، آلودگی و حتی آسیب‌های فیزیکی به خوبی حفظ نماید. هر چقدر بسته بندی ماده غذایی بهتر صورت بگیرد، از نفوذ میکروارگانیسم‌ها، حشرات و جوندگان در امان مانده و محصول به شکل سالمتری به دست مشتری می‌رسد. همچنین بسته بندی باید از محصول در برابر تابش نور خورشید، گرما، سرما و غیره محافظت نماید.

• سهولت در حمل و نقل

بسته بندی مواد غذایی باید به صورتی باشد که هم توسط فروشنده و هم مشتری به راحتی قابل حمل باشد. برای همین است که در حال حاضر بسته بندی مواد غذایی را به شیوه‌هایی چون قوطی، بطری، جعبه و غیره مشاهده می‌کنیم. تولید کنندگان باید بر اساس نوع ماده بهترین بسته بندی را برای آن در نظر بگیرند و به حمل و نقل آسان آن توجه داشته باشند.

• کاهش ضایعات

در صورتی که به بسته بندی ماده غذایی توجه زیادی شود، از ایجاد ضایعات و دورریزهای آن جلوگیری شده و این امر از ضرر و زیان‌های بیشتر جلوگیری می‌نماید. برای همین باید حتما از بهترین روش بسته بندی مواد غذایی استفاده کرده تا منجر به کاهش ضایعات شد.

• جلب توجه مشتریان

بسته بندی مواد غذایی نقش معرف محصول را نیز دارد. چرا که بسیاری از افراد از طریق بسته بندی به اطلاعات مهمی راجع به محصول پی می‌برند. محصولاتی که دارای بسته بندی با ارائه اطلاعات جامع و کامل هستند، بیشتر مورد پسند مشتریان هستند و سبب جذب آنها می‌شوند. همچنین هر چقدر بسته بندی شیک و خاص‌تر باشد، موجب جلب توجه مشتریان شده و آنها را به خرید محصول ترغیب می‌نماید. پس با استفاده از بهترین بسته بندی میتوان به افزایش فروش و رونق کسب و کار خود نیز کمک کرد.

انواع بسته بندی مواد غذایی از جهات مختلف

بسته بندی‌های مواد غذایی را میتوان از چند جهت تقسیم بندی کرد. در اینجا به بررسی هر یک از این موارد می‌پردازیم:

• بسته بندی مواد غذایی از نظر تولید

قوطی‌های کنسرو فلزی و قوطی‌های شیشه‌ای از پیش در یک کارخانه قوطی‌سازی مورد تولید قرار می‌گیرند و سپس به کارخانه‌های مواد غذایی جهت بسته بندی ارسال می‌شوند. در این کارخانه‌ها پس از پر کردن قوطی‌های کنسرو فلزی یا شیشه‌ای، بسته بندی محصول انجام شده و روانه بازار می‌گردد.

از طرف دیگر بسته بندی‌های پلاستیکی و کاغذی در خود کارخانه و در حین فرآیند مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال در فرآیند وکیوم فرمینگ جهت بسته بندی مواد غذایی، از پلاستیک‌های مخصوص (ترموپلاستیک) جهت بسته بندی محصولات استفاده می‌شود. بسته بندی وکیوم فرمینگ از جمله روش‌های بسته بندی بوده که این روزها مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است. چرا که این روش از مزایایی چون سرعت بالا، قیمت مناسب، شفافیت بسته‌ها و وکیوم کردن محصولات برخوردار است.

• بسته بندی مواد غذایی از نظر جنس

بسته‌های مواد غذایی را میتوان در جنس‌هایی چون شیشه‌ای، پلاستیکی، کاغذی، آلومینیومی و غیره مشاهده کرد. در اینجا به نقش هر یک از این مواد در بسته بندی مواد غذایی اشاره می‌کنیم:

• بسته بندی شیشه ای مواد غذایی: از شیشه میتوان برای بسته بندی موادی چون رب، سس، انواع نوشیدنی چون نوشابه، شیر و غیره استفاده کرد. شیشه ماده‌ای شفاف است که در جذاب شدن بسته بندی محصولات نقش خوبی دارد. با این حال به دلیل شکننده بودن شیشه، باید به حمل و نقل آن توجه زیادی شود.
• بسته بندی مواد غذایی با قوطی فلزی و آلومینیومی: قوطی‌های فلزی و آلومینیومی نیز در بسته بندی محصولات نقش زیادی دارند. بیشتر از این مواد برای بسته بندی مواد غذایی چون کنسرو ماهی، کنسرو لوبیا و … استفاده می‌شود. از جمله مزایای قوطی آلومینیومی این است که این ماده غیر سمی است.
• بسته بندی پلاستیکی مواد غذایی: پلاستیک‌ها نقش مهمی در صنعت بسته بندی دارند. از این مواد برای بسته بندی محصولات غذایی نیز استفاده زیادی می‌شود.
• بسته بندی با کاغذ، کارتن و مقوا: برای بسته بندی صنایع غذایی میتوان از کاغذ کرافت، کاغذ لامینه، کاغذ پاراشیمنت و کارتن استفاده کرد. هر یک از این مواد خصوصیت خاص خود را دارند و از ماده غذایی میتوانند به خوبی محافظت کنند.

روش های جدید بسته بندی مواد غذایی

بسته بندی در صنعت غذایی میتواند به شیوه‌های مختلفی صورت بگیرد که در اینجا به بررسی برخی از آنها میپردازیم:

• بسته بندی به روش اسپتیک

در این روش محصول قبل از بسته بندی استریل شده و سپس در داخل بسته از پیش استریل شده در یک محیط عاری از میکروب مورد بسته بندی قرار می‌گیرد. این روش بیشتر برای بسته بندی موادی چون شیر، محصولات لبنی، آبمیوه و دیگر مایعات کاربرد دارد.

• بسته بندی به روش اتمسفر تغییر یافته

روش اتمسفر تغییر یافته یا MAP یکی از روش‌های سودمند و مفید برای مواد غذایی است. این روش به عنوان جایگزینی برای نگهداری محصولات از طریق انجماد و کاهش مصرف انرژی صورت می‌گیرد. بدون اینکه آثار منفی بر کیفیت محصول در حین انبارداری و فروش ایجاد شود.

• بسته بندی وکیوم فرمینگ مواد غذایی

همانطور که اشاره کردیم یکی از روش‌های محبوب بسته بندی، وکیوم فرمینگ نام دارد که از آن میتوان برای بسته بندی محصولات مختلفی استفاده کرد. این روش برای بسته بندی محصولاتی مانند انواع اسباب بازی، لوازم الکترونیکی، لوازم خودرو، مواد غذایی و غیره کاربرد دارد. در رابطه با بسته بندی مواد غذایی با روش وکیوم فرمینگ باید اشاره شود که مواد غذایی مختلفی را میتوان با این روش بسته بندی و به بازار عرضه کرد. محصولات گوشتی چون مرغ و گوشت گوسفند، فرآورده‌های گوشتی چون سوسیس و کالباس، محصولات لبنی چون پنیر و ماست، خشکبار و تنقلات و انواع میوه و سبزیجات از جمله موادی هستند که با استفاده از روش وکیوم فرمینگ قابل بسته بندی می‌باشند.

انواع بسته بندی وکیوم فرمینگ مواد غذایی

• بسته بندی وکیومی قابل سیل: این بسته بندی به شکل یک ظرف لبه‌دار است که پس از قرار گرفتن محصول در آن، روی آن با یک پوشش نایلونی مورد مهر و موم قرار می‌گیرد. به این روش سیل گفته می‌شود و در آن پوشش نایلونی خیلی محکم به محفظه چسبیده می‌شود.
• بسته بندی وکیوم فرمینگ صدفی: در این بسته بندی شاهد یک ظرف دو طرفه هستیم که یک طرف آن محفظه قرارگیری ماده غذایی و طرف دیگر آن درب است. درب با قفل شدن بر روی سمت محفظه، به خوبی بسته شده و از محصول محافظت می‌نماید.
• بسته بندی وکیوم فرمینگ سینی: این بسته بندی همچون یک محفظه سینی است که محصول درون آن قرار گرفته و سپس برای پوشش آن از سلفون استفاده می‌شود.

جمع بندی

در این مطلب با بسته بندی مواد غذایی و انواع آن آشنا شدیم. همانطور که اشاره شد مواد غذایی با استفاده از متریال مختلفی قابل بسته بندی هستند که مهمترین آن شیشه، قوطی‌های فلزی و پلاستیک می‌باشد. همچنین برای بسته بندی مواد غذایی میتوان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که یکی از آنها وکیوم فرمینگ نام دارد. در صورتی که شما هم قصد دارید برای بسته بندی محصولات خود از این روش استفاده کنید، میتوانید با کارشناسان خاور وکیوم در ساعات اداری تماس حاصل فرمایید.