بسته بندی
بسته بندی عبارت است از محافظی که سلامت محصول را از تولید تا مصرف تضمین می کند و وظیفه شناساندن و نگهداری از محصول را به عهده دارد. اساسی ترین هدف بسته بندی فراهم کردن سالم ترین و به صرفه ترین راه تحویل کالا از نقطه تولید به مصرف کننده است. بنابراین بسته بندی به عنوان یک عمل قوی و موثر در فرایند طولانی تولید ، توزیع و بازاریابی عمل می کند.
امروزه بسته بندی جز جدایی ناپذیر محصولات شده است زیرا که بسته بندی تاثیر زیادی در فروش و بازاریابی یک محصول دارد، در حقیقت بسته بندی از نظر تبلیغات، ارزانترین شیوه تبلیغات نیز می باشد. یک بسته بندی شیک می تواند خریدار را نسبت به خرید محصول متقاعد کند. بنابراین بسته بندی جزء لازم و ضروری یک محصول است.
روش های بسته بندی محصول
روش های متنوعی برای بسته بندی محصولات وجود دارد از جلمه استفاده از جعبه های کارتنی ، شیشه ای، فلزی و … ولی یکی از بهترین و شیک ترین راه ها برای بسته بندی استفاده از روش نوین و جدید « وکیوم فرمینگ » می باشد.
بسته بندی‌های پلاستیکی با وکیوم فرمینگ
پلاستیک یکی از مواد پر مصرف است که نه تنها برای خطوط تولید بزرگ مقرون به صرفه می‌باشد، بلکه از نظر شکل و اندازه طیف متنوعی از گزینه‌ها را در اختیار تولید کنندگان قرار می‌دهد. پلاستیک‌ها مواد مقرون به صرفه‌ای هستند و بهداشتی نیز می‌باشند. برای همین است که بسیاری از افراد برای بسته بندی محصولات خود، از پلاستیک استفاده می‌کنند. امروزه بسته بندی بسیاری از محصولات از مواد غذایی و نوشیدنی‌های موجود در قفسه سوپرمارکت‌ها گرفته تا ظروف لوازم پزشکی، محصولات بهداشتی و زیبایی همگی با استفاده از پلاستیک و فرآیند وکیوم فرمینگ ساخته می‌شوند.
مواد مورد استفاده در Vacuum Forming
وکیوم فرمینگ را میتوان بر روی انواع ترموپلاستیک انجام داد. اما معمولاً موادی که در این فرآیند مورد استفاده قرار می‌گیرند، به شرح زیر می‌باشند:
پلی کربنات (PC)
پلی کربنات (PC)، یک پلیمر پلاستیکی است که برای ساخت بسیاری از قطعات ماشین استفاده می‌شود. PCها برای این کار بسیار مناسب هستند؛ چرا که بسیار نشکن و مقاوم هستند و وزن پایینی دارند. برای همین نصب و جابجایی آنها در دستگاه آسان است. پلی کربنات در نورگیرها، تزئینات هواپیما، پخش کننده‌های نور و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پلی استایرن (PS)
پلی استایرن (PS)، همه کاره‌ترین ترموپلاستیک موجود در بسیاری از فرمولاسیون‌ها است. این مواد از خواص الکتریکی خوب، هزینه کم، تطبیق پذیری و پردازش آسان برخوردار هستند و با فرآیند وکیوم فرمینگ قابل شکل دهی می‌باشند. از پلی استایرن برای بسته بندی مواد غذایی، تولید لیوان و بشقاب یکبار مصرف به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود.
پلی پروپیلن (PP)
پلی پروپیلن (PP) نیز یکی از پلیمرهای پلاستیک است. این ماده در فرآیند وکیوم فرمینگ برای تولید صنایع دستی و یا ایجاد ماکت استفاده می‌شود. پلی پروپیلن‌ها انعطاف ناپذیر هستند و مقاومت شیمیایی بالایی دارند. همچنین از نظر ظاهری کریستالی و نیمه شفاف می‌باشند.
پلی وینیل کلراید (PVC)
پلی وینیل کلراید (PVC)، به آسانی در دسترس است و در مقادیر زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در مقایسه با سایر پلیمرهای پلاستیکی، از استحکام کششی عالی، سختی و چگالی بالا برخوردار است و بسیار مقرون به صرفه می‌باشد. علاوه بر این، با محیط زیست سازگاری دارد. پلی وینیل کلراید عمدتا برای اهداف تجاری مانند چاپ دیجیتال و صفحه نمایش، لمینیت، حروف وینیل و غیره استفاده می‌شود.
پلی اتیلن (PE)
پلی اتیلن (PE)، یک ورق پلاستیکی ساخته شده از نفت است و در برابر آب و مواد شیمیایی بسیار مقاوم می‌باشد. این ماده در محیط‌های برودتی بسیار پایدار است و ضریب مقاومت پایین و چکش خواری بالایی دارد. همچنین پلی اتیلن از هزینه کمی برخوردار است. برای همین است که از آن استفاده زیادی می‌شود و تقریبا برای همه محیط‌ها قابل استفاده می‌باشد.
پلی استر کوپلیمر PETG
پلی استر کوپلیمر PETG، یک ترمو پلاستیک با دوام و مستحکم است و در برابر محیط‌های خشن بسیار مقاوم می‌باشد. این ماده نیز در فرآیند vacuum forming مورد استفاده قرار می‌گیرد. چرا که از قابلیت قالب گیری، رنگ آمیزی و شکل دهی خوبی برخوردار است.
از دیگر مواد مورد استفاده در فرآیند وکیوم فرمینگ، میتوان به اکریلیک PMMA و اکریلونیتریل بوتادین استایرن ABS اشاره کرد.
کاربرد وکیوم فرمینگ در بسته بندی (بسته بندی وکیوم فرمینگ)
وکیوم فرمینگ بسیار به صرفه است زیرا فرایندی بسیار کم هزینه، با سهولت و پر کاربرد است.
در بسته بندی وکیوم فرمینگ می توان نوع جنس پلاستیک مورد استفاده ، رنگ ، اندازه و ضخامت را تعیین کرد و حتی می توان بصورت تلفیقی از مقواهای چاپ شده نیز استفاده نمود تا زیبایی بسته بندی را دو چندان کرد.
پلاستیک یا فیلم مورد استفاده در بسته بندی وکیوم فرمینگ بستگی به نوع محصول دارد بطور مثال برای محصولات غذایی، شیرینی و شکلات، لوازم آرایشی و بهداشتی و دارویی از فیلمهای بهداشتیِ HP و PET استفاده می شود. و برای محصولاتی مانند لوازم الکترونیکی ، ابزار آلات و … از فیلم PVC استفاده می شود.
در بسته بندی وکیوم فرمینگ ابتدا قالب مناسبی برای محصول مورد نظر طراحی و ساخته می شود و سپس با استفاده از قالب و دستگاه های وکیوم فرمینگ فراید تولید بسته بندی آغاز می شود.
بطور مثال برای مجموعه محصول بالا که دارای قطعات متفاوت می باشد ابتدا باید قالب مناسبی طراحی و ساخته شود تا با استفاده از آن قالب و دستگاه های وکیوم فرمینگ فرایند تولید شروع شود.
از روش وکیوم فرمینگ می توان برای بسته بندی محصولات زیر استفاده نمود:
- مواد غذایی
- شیرینی و شکلات
- محصولات دارویی
- لوازم آرایشی و بهداشتی
- محصولات الکترونیکی
- ابزارآلات فنی
- اسباب بازی
- قطعات جانبی خودرو
- و غیره
