یکی از انواع پلیمرهایی که در صنعت برای بسته بندی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد، ورق پلاستیک پلی اتیلن ترفتالات است که به اختصار پت (PET) گفته می‌شود. این پلیمر کاربردهای زیادی دارد و در تولید موادی چون فیلم و رزین بطری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال در ایران بیشتر از آن برای ساخت بطری‌های آشامیدنی و ظروف بسته بندی مواد غذایی استفاده می‌شود. امروز در این مطلب قرار است به بررسی نحوه وکیوم فرمینگ ورق PET بپردازیم و با نحوه انجام و همچنین خصوصیات آن آشنا شویم.
پلی اتیلن ترفتالات چه پلیمری است؟
پت یا همان پلی اتیلن ترفتالات، یکی از پلیمرهایی است که در بسیاری از کشورها برای تولید رزین بطری (22 درصد)، پلی استر (70 درصد) و رزین پلی استر مهندسی (2 درصد) به کار می‌رود. با این حال این ماده در ایران بیشتر برای تولیدات انواع بطری آشامیدنی و ظروف بسته بندی مواد غذایی و همچنین صنایع دیگری چون صنعت دارویی و صنعت الکتریکی کاربرد دارد.
ورق PET از انواع ترموپلاست‌های رایج شناخته می‌شود و از خصوصیاتی چون پایداری ابعادی بالا، مقاومت خوب در برابر بسیاری از عوامل محیطی و همچنین استحکام مکانیکی عالی برخوردار است. این ماده میتواند در برابر مواد شیمیایی به خوبی مقاومت کند و در جذب رطوبت مقاوم عمل نماید. همچنین پت یک عایق الکتریکی خوب است. علاوه بر این پلی اتیلن ترفتالات، سطح سخت و سفتی دارد که به راحتی قابل صیقل دادن و تراش می‌باشد. در کنار این موارد باید اشاره شود که این ماده را میتوان به عنوان مانع گاز و یا درب مخزن، قطعات پمپ و نوارهای اصطکاک مورد استفاده قرار داد. به طور کلی باید گفت که پت از جمله پلیمرهایی است که کاربرد بسیار زیادی دارد و به دلیل خواص خود در صنعت وکیوم فرمینگ نیز به کار برده می‌شود.
مزایا و علل کاربرد زیاد ورق اتیلن ترفتالات (PET)
اگر بخواهیم به علل کاربرد زیاد ورق PET اشاره کنیم، باید مزایا و خصوصیات آن را مدنظر قرار دهیم. در اینجا به چند مزیت این ماده پلیمری که سبب پر کاربرد شدن آن شده است، اشاره می‌کنیم:
- سطح بهداشتی خوب برای بسته بندی مواد غذایی و دارویی نسبت به بسیاری از پلیمرها
- استقامت دمایی بالا (این ورق در بازه دمایی -20 الی +115 درجه سانتی گراد قابل استفاده است)
- مقاومت شیمیایی خوب در برابر مواد اسیدی، نمک‌ها و الکل‌ها
- مقاومت نسبی در برابر فرسایش آب و هوایی
- عدم تاثیر بر روی رنگ و مزه مواد غذایی
- خواص الکتریکی خوب و عایق بودن از نظر الکتریکی
- خواص مکانیکی مطلوب
- شفافیت بالا در حالت آمورف
- قابلیت بازیافت کامل
- نفوذپذیری کم
ورق PET و کاربرد آن
در رابطه با کاربرد ورق پت میتوان گفت از آنجایی که این ماده از جذب کم رطوبت، انبساط حرارتی پایین و مقاومت خوب در برابر مواد شیمیایی برخوردار است، در ماشین آلات پردازش مواد غذایی مورد استفاده زیادی قرار می‌گیرد. خاصیت نفوذ ناپذیری بالای این ماده در برابر گازها باعث شده تا از آن در تولید بطری‌های نوشیدنی گازدار نیز استفاده زیادی شود. علاوه بر کاربرد PET در صنعت مواد غذایی، از آن در لباس‌ها، قطعات تولیدی به روش قالبگیری دمشی، عایق‌های الکتریکی و فیلم‌های از جنس PET استفاده می‌شود. مواد پت به صورت گرانول در خط تولید ورق‌های PET قرار می‌گیرند. این مواد به شکل ورق و با ضخامت مشخصی تولید می‌شوند. ورق‌هایی که به این شکل تولید شده‌اند را در دستگاه‌های وکیوم فرمینگ به صورت دستی و یا اتوماتیک قرار می‌دهند و با اعمال حرارت مشخصی به آن، جهت بسته بندی وکیوم فرمینگ ورق PET استفاده می‌کنند. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع خواهیم پرداخت.
از انواع مختلف PET میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورق سقف PET
- ورق چاپ لیزری PET
- ورق PET رنگی
- ورق PET آنتی استاتیک
- ورق PET سفارشی
- ورق مایلار PET
- ورق مغناطیسی چند لایه PET
بسته بندی وکیوم فرمینگ ورق PET چیست؟
بسته بندی محصولات را با استفاده از مواد مختلفی میتوان انجام داد. همچنین روش‌های زیادی برای این کار وجود دارد که در حال حاضر آن دسته از روش‌هایی که از آسیب رسانی کمتری به محیط زیست برخوردار هستند، حائز توجه بسیاری از افراد می‌باشند. یکی از این روش‌های نوین بسته بندی، وکیوم فرمینگ است که بارها در مطالب مختلف به آن اشاره داشتیم. وکیوم فرمینگ جزو روش‌هایی است که بر روی مواد مختلفی مانند پلاستیک ABS، PVC و ورق PET قابل استفاده است. در بسته بندی وکیوم فرمینگ ورق PET، میتوان در همان ابتدا ضخامت و رنگ مورد نظر را انتخاب کرده و جهت زیبایی بیشتر از مقواهای چاپی نیز در آن استفاده کرد. این روش از بسته بندی بیشتر برای محصولاتی چون لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی، انواع دارو و غیره استفاده می‌شود. اما اغلب برای بسته بندی محصولات و قطعات الکترونیکی از روش وکیوم فرمینگ PVC استفاده می‌کنند.
اگر بخواهیم به طور خلاصه به روش وکیوم فرمینگ ورق PET اشاره کنیم، باید بگوییم که در این فرآیند ورق PET را با نصب در محل مورد نظر و اعمال حرارت از طریق هیتر و منابع گرمایی به حالت منعطف و شکل پذیر می‌رسانند. پس از آنکه این ورقات به شکل منعطف برسند، بر روی قالب قرار گرفته و به وسیله پمپ خلا به وکیوم کردن آن روی قالب وکیوم فرمینگ می‌پردازند. این باعث می‌شود تا ورق شکل قالب را به خود بگیرد و برای مصرف و عرضه به بازار آماده شود.
بسته بندی وکیوم فرمینگ ورق PET چه مزایایی دارد؟
در رابطه با مزایای بسته بندی وکیوم فرمینگ ورق PET میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- محصولات بسته بندی شده به این روش از جذابیت و کیفیت خوبی برخوردار می‌شوند.
- استفاده از این ماده و همچنین روش وکیوم فرمینگ، عملی مقرون به صرفه است و از این حیث کاربرد زیادی دارد.
- روش بسته بندی وکیوم فرمینگ ورق پت با قوانین موجود در محیط زیست متناسب و سازگار است و به حفظ محیط زیست و بقای آن کمک زیادی می‌کند.
- با استفاده از این روش میتوان محصولات را به راحتی و بدون هیچ دردسری جابجا کرد.
- نگهداری و مراقبت از محصولات در برابر عوامل شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی در مدت زمان طولانی‌تر امکان پذیر است و میتوان از آنها به خوبی محافظت کرد.
- با این روش میتوان از آسیب دیدگی به محصول جلوگیری کرده و سبب کارایی بالا و همچنین افزایش درآمد شد.
آیا پلی اتیلن ترفتالات ماده‌ای سمی است؟
از آنجایی که ماده PET در صنعت بسته بندی مواد غذایی هم کاربرد دارد، برخی به سمیت این ماده اشاره دارند که باید مورد بررسی قرار بگیرد. PET به طور بیولوژیکی ماده‌ای خنثی است و به صورت جلدی برای در دست گرفتن مطمئن می‌باشد. همچنین اگر این ماده بلعیده و یا استنشاق شود، خطری برای افراد ایجاد نمی‌کند. علاوه بر این طبق مطالعات تغذیه‌ای که بر روی حیوانات صورت گرفته است، مدرک و سندی در رابطه با سمیت این ماده پیدا نشده است. در بسیاری از آزمایشات و مطالعات صورت گرفته مشخص شد که PET سمیتی بر روی ژن‌ها ندارد و از این حیث ایمن می‌باشد. بنابراین این مواد از انواع مواد غیر سرطانی و مطمئن هستند و تاثیری روی غدد بدنی ندارند. برای همین است که PET جزو مواد بسته بندی با ارزش است و برای بسته بندی غذاها، انواع نوشیدنی، مصارف دارویی و پزشکی توسط مقامات مختلف در سراسر دنیا به تایید رسیده است.
فرق PET و پلاستیک در چیست؟
درر ابطه با تفاوت پلاستیک و PET میتوان گفت که واضح‌ترین تفاوت بین PET و HDPE در مات بودن آن است. پت یکی از مواد پلیمری بسیار شفاف است و از این حیث برای بسته بندی گزینه خوبی می‌باشد. چرا که امکان نشان دادن ماده درون خود را همچون رنگ نوشیدنی به راحتی میسر می‌کند. همچنین امکان داشتن برچسب و مارک‌هایی که با رنگ ظرف در تضاد نباشند را برای تولید کننده به راحتی فراهم می‌کند. برای همین است که یکی از کاربردهای اصلی ماده PET، در تولید بطری‌های پلاستیکی برای مصرف مایعات و نوشیدنی‌های مختلف است.
خوب است در همینجا به تفاوت این ماده با ماده PP هم اشاره‌ای داشته باشیم. لیوان‌های پلاستیکی PET نسبت به PP از نظر مقاومت در برابر ضربه کمی بهتر هستند. همچنین از آنجایی که پت مانع اکسیژن بهتری است، میتواند به حفظ طعم و مزه ماده موجود در خود کمک کند. اما در رابطه با ماده PP باید اشاره شود که این ماده بیشتر یک مانع مناسب در برابر رطوبت، الکل و یا مواد شیمیایی است.
خدمات وکیوم فرمینگ خاور وکیوم
از آنجایی که بسته بندی وکیوم فرمینگ اهمیت زیادی در فروش محصول دارد، باید در انتخاب شرکت خدماتی آن توجه زیادی شود. بسته بندی وکیوم فرمینگ با طراحی و کیفیت بالا، موجب خرید کالاهای بیشتر توسط مشتریان می‌گردد. شرکت خاور وکیوم از جمله شرکت‌های فعال در این زمینه است که با برخورداری از دانش بالا و استفاده از متخصصین در این حوزه، بهترین بسته بندی‌ها را با کیفیت بالا برای انواع محصولات شما تولید می‌نماید. بنابراین اگر قصد استفاده از روش وکیوم فرمینگ برای بسته بندی محصولات خود را دارید، می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان خاور وکیوم تماس حاصل فرمایید.
جمع بندی
ورق PET از جمله مواد پرکاربرد است که در صنایع مختلفی همچون بسته بندی مواد غذایی کاربرد زیادی دارد. این ماده به دلیل شفافیت و سایر خصوصیاتی که دارد، در ساخت بطری‌های نوشیدنی به کار برده می‌شود. همچنین وکیوم فرمینگ ورق PET از جمله روش‌هایی است که برای بسته بندی مواد مختلف از آن استفاده می‌گردد.
