امروزه برای بسته بندی محصولات مختلف، از لوازم و شیوههای متفاوتی استفاده میشود. یکی از مهمترین شیوههای بسته بندی، بسته بندی وکیوم فرمینگ است که بارها در رابطه با مزایا و نحوه انجام آن صحبت کردهایم. روش دیگر برای بسته بندی محصولات، استفاده از جعبههای طلقی است. برخی تصور دارند که بستههای طلقی با بستههای وکیوم فرمینگ یکسان هستند. در صورتی که اینطور نبوده و فرآیند تولید آنها با هم متفاوت است. بر این اساس قرار است در این مطلب به بررسی تفاوت بسته بندی وکیوم فرمینگ با جعبههای طلقی بپردازیم و آنها را از چند جهت با هم مقایسه کنیم.
جعبه طلقی چیست؟
طلق یکی از مواد بسیار شفاف است که از آن در ساخت جعبه هم استفاده میشود. بستهها یا جعبههای طلقی از شفافیت یا transparency بالایی برخوردار هستند و امکان مشاهده محصولات را به خوبی میدهند. این خصوصیت باعث شده تا این بستهها در میان مشتریان محبوبیت زیادی داشته باشند. بستههای طلقی از نظر شفافیت با جعبههای کارتنی و مقوایی فرق دارند و این یک مزیت برای آنها به حساب میآید. شفاف بودن جعبههای طلقی آن را به گزینه خوبی برای بسته بندی کالاهای مختلفی مانند لوازم آرایشی، عروسکها، انواع شمع و غیره تبدیل کرده است. شفافیت جعبههای طلقی با تابش نور بیشتر میشود و به خوبی محصول موجود در خود را نمایش میدهند.
وکیوم فرمینگ چیست؟
پیش از آنکه به مقایسه بسته بندی وکیوم و طلقی بپردازیم، بهتر است یک اشاره هم به بسته بندی وکیوم فرمینگ داشته باشیم. بسته بندی وکیوم فرمینگ یک روش ساده از ترموفرمینگ یا همان شکل دهی حرارتی است. در این روش یک ورق پلاستیکی تا جایی که به حالت نرم درآید، مورد حرارت واقع شده و سپس با قالب تماس پیدا میکند. پس از آن هوای بین ورق و قالب به وسیله پمپ وکیوم یا پمپ خلا کشیده و به اصطلاح وکیوم میشود. این باعث میشود تا ورق پلاستیکی به خوبی روی قالب بنشیند و شکل آن را به خود بگیرد. ورق پلاستیکی مورد استفاده در این بسته بندی نیز به شکل شفاف است. برای همین هر دو روشهای اشاره شده، یعنی بسته بندی با جعبه طلقی و وکیوم از این نظر به هم شباهت دارند.
مقایسه بسته بندی وکیوم فرمینگ و جعبه طلقی
با وجود اینکه این روشهای بسته بندی به هم شباهت زیادی دارند، اما از چند جهت با هم متفاوت هستند. برای پی بردن به تفاوت بسته بندی جعبه طلقی و وکیوم فرمینگ به این موارد توجه داشته باشید:
تفاوت بسته بندی ها از نظر متریال و مواد اولیه
در روش وکیوم فرمینگ، اغلب از ورقات پلاستیکی با جنس PVC، PP، HIPS،ABS ،PET ، HP، کریستال، هایمپک و غیره استفاده میشود. در جعبههای طلقی نیز ماده اولیه معمولا از جنس PVC، PET، PP، و غیره میباشد. با توجه به این موارد میتوان گفت بسته بندیها از نظر مواد اولیه با هم تفاوت زیادی ندارند و معمولا این بسته بندیها از جنس PVC و PET میباشند. همین خصوصیت باعث شده تا جعبههای طلقی و بستههای وکیوم، از ظاهر شفافی برخوردار باشند و امکان به نمایش گذاشتن محصول را به خوبی فراهم نمایند.
تفاوت بسته بندی ها از نظر طراحی و شکل ظاهری
جعبههای طلقی به شکل مسطح هستند و در اشکالی چون مکعب مربع، مکعب مستطیل، شش ضلعی و استوانههای موجود میباشند. حال اگر بخواهیم این بستهها را با بستههای وکیوم مقایسه کنیم، به این پی میبریم که جعبههای طلقی از نرمی و لطافت کمتری برخوردار هستند و انعطافشان کمتر است. همچنین این جعبهها به دلیل مسطح بودن و شکستگی و تاهایی که دارند، حجیمتر میباشند. این در حالی است که بستههای وکیوم فرمینگ به گونهای هستند که سبب در بر گرفتن کامل محصول میشوند. یعنی محصول درون بسته وکیومی قرار میگیرد و فضای خالی کمتری در این بین ایجاد میشود. با مقایسه این موارد متوجه میشویم که بستههای وکیوم نسبت به بستههای طلقی، از نظر فضا، اندازه و حجم بهینهتر هستند و فضای کمی را اشغال میکنند. برای همین از حمل و نقل آسانتری برخوردار هستند و برای فروش نیز نیاز به فضای زیادی در مغازه یا فروشگاه ندارند.
به جز حجم و فضای اشغال شده، باید به طراحی و شکل دهی بستهها نیز توجه کرد. همانطور که گفتیم جعبههای طلقی بیشتر به اشکال مکعبی، استوانهای و شش ضلعی موجود هستند. در صورتی که بستهبندی به روش وکیوم فرمینگ این محدودیت را ندارد و به هر شکلی میتوان آن را طراحی و اجرا کرد. برای همین از دیگر تفاوتهای بسته بندی طلقی و وکیوم فرمینگ، باید به اشکال و طراحی بستهها اشاره کرد.
تفاوت بسته بندی ها از نظر روند تولید
یکی از تفاوتهای مهم میان بسته بندی طلقی و وکیوم فرمینگ، در نحوه و روند تولید آنها است. برای پی بردن به این موضوع، بهتر است به طور جداگانه به بررسی روند تولید هر یک از این روشها بپردازیم.
روند تولید بسته بندی وکیوم فرمینگ:
- برای این کار باید در ابتدا اقدام به بررسی محصول مورد نظر کرده و اندازه و اطلاعات مورد نیاز آن را به دست آورد. پس از آن باید مواد اولیه برای تولید و نوع بسته بندی را مشخص کرد.
- بر اساس طرح و نوع بسته بندی، باید اقدام به طراحی قالب وکیوم فرمینگ کرد. این قالبها در جنسهای مختلفی تولید میشوند و برای طراحی و ساختشان از نرم افزارهای سه بعدی و دستگاه سی ان سی استفاده میشود.
- زمانی که قالب وکیوم فرمینگ آماده شود، باید به سراغ فرآیند وکیوم فرمینگ رفت. اولین مرحله از این فرآیند هم به شکل دهی ورق با اعمال حرارت مرتبط است. شکل دهی به پلاستیک باید تا حدی باشد که تنها موجب نرم شدن آن شود و سبب ذوب کامل و یا سوختگی آن نشود.
- زمانی که پلاستیک به حالت نرم و منعطف برسد، روی قالب قرار گرفته و با استفاده از پمپ وکیوم، هوای بین ورق و قالب خارج میشود.
- وکیوم و مکش هوای موجود باعث میشود تا ورق به خوبی روی قالب قرار بگیرد و فرم آن را بدست آورد.
- پس از شکل گیری ورق، آن را از قالب جدا میکنند و با استفاده از ابزارهای مناسب، بخشهای اضافی را برش میدهند.
- در نهایت نیز باید با توجه به نیاز مشتریان و نوع بسته بندی، مراحل مونتاژ و عملیات دیگری نظیر دوخت التراسونیک در بسته بندی وکیوم کارتی، سوراخکاری و پرس وکیوم به مقوای چاپ شده در بسته بندی وکیوم پرسی و غیره انجام شود. این کار باعث میشود تا محصول به شکل ایده آلی روانه بازار شود و نظر مشتریان را به خود جلب نماید.
روند تولید بسته بندی با جعبه طلقی:
- برای شروع این کار هم باید در ابتدا اقدام به بررسی محصول کرده تا اندازه و حجم کار به دست آید.
- سپس باید نوع متریال و ماده اولیه مشخص شود و در صورت نیاز به چاپ بر روی آن، باید اقدام به چاپ روی طلق کرد.
- زمانی که چاپ بر روی طلق به پایان برسد، باید وارد مرحله دایکات و تازنی و لبچسبانی شد. برای این کار باید با توجه به اندازههای بدست آمده در شروع کار، اقدام به ساخت قالب یا تیغ برش کرد تا با دستگاه مخصوص طلق بتوان به برش شکل مورد نظر پرداخت و خطهای تای قطعه را ایجاد کرد.
- پس از این کار هم باید با توجه به نیازهای مشتریان و نوع جعبه، مراحل سرهم بندی جعبه و مونتاژ را انجام داد تا محصول آماده روانه به بازار شود.
اگر روند تولید هر دو روش را با هم مقایسه کنیم، متوجه میشویم که تولید جعبههای طلقی نسبت به بسته بندی وکیوم فرمینگ از پیچیدگی کمتری برخوردار است و تجهیزات زیادی برای آن نیاز نمیباشد. همین باعث شده تا این فرآیند اقتصادی و مقرون به صرفهتر باشد. با این حال چیزی که مهم است این است که شکل ظاهری بسته بندی وکیوم، بسیار دلنشینتر و جذابتر است.
آیا امکان چاپ روی طلق و بستههای وکیوم وجود دارد؟
همانطور که اشاره شد، در یکی از مراحل تولید جعبههای طلقی در صورت نیاز میتوان اقدام به چاپ روی آنها کرد. بر روی جعبههای طلقی میتوان چاپ افست و یا سیلک را انجام داده و از این طریق اقدام به چاپ نام برند و طرح بر روی بسته کرد. از طرفی شاید بستههای وکیوم چاپ شده کمتر در ایران به چشم بخورند. اما امکان چاپ روی این بستهها نیز وجود دارد و برخی از شرکتها این خدمات را ارائه میدهند. بنابراین هر دو روش بسته بندی از این نظر با هم شباهت دارند و میتوان بر رویشان طرح، لوگو، نام برند و هر چیز دیگری را چاپ کرد.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی تفاوتهای بسته بندی وکیوم فرمینگ و طلقی پرداختیم. همانطور که اشاره کردیم هر دو روش بسته بندی، از حالت شفافی برخوردار هستند و امکان نمایش محصول را دارند. همچنین مواد و متریال اولیه در این روشها مشابه بوده و امکان چاپ بر رویشان وجود دارد. با این حال بسته بندی به روش وکیوم و طلقی، از نظر اشکال و فضای مورد نیاز و همچنین روند تولید با یکدیگر فرق دارند. بنابراین با توجه به این موارد میتوان بهترین روش را برای بسته بندی محصولات در نظر گرفته و از آن برای محصولات خود استفاده کرد.