پلاستیک ABS یکی از انواع پلیمرهای موجود است که از آن در بسیاری از مصارف استفاده می‌شود. دلیل مصرف بالای پلاستیک ABS و کاربردهای مختلف آن، به خاطر خواص متعددی است که دارد. برای مثال قیمت پایین، ضربه پذیری بالا و قابلیت ماشین کاری خوب ABS باعث شده تا از آن در صنایع متعددی استفاده شود. حال باید دید که این ورقات پلاستیکی به چه شکلی بازیافت می‌شوند؟ اگر شما هم راجع به بازیافت ورق ABS نیاز به اطلاعات بیشتری دارید، بهتر است به ادامه مطلب توجه داشته باشید.
ورق ABS چیست؟
ABS مخفف Acrylonitrile butadiene styrene و اکریلونیتریل بوتادین استایرن است. این ماده یک پلیمر گرما نرم است که از پلیمریزاسیون استایرن و اکریلونیتریل در حضور پلی بوتادین به دست می‌آید. در واقع ای بی اس با بسپارش سه ماده شیمیایی مجزا از هم به وجود می‌آید. بوتادین سبب سختی و دوام پذیری، استایرن باعث سختی و ظاهر درخشان و اکریلونیتریل سبب استحکام این ماده شده است. در واقع مواد تشکیل دهنده ABS هر یک باعث شده‌اند تا این ماده از خواص فیزیکی منحصربفردی برخوردار شود و از همین حیث در بسیاری از صنایع مورد کاربرد و استفاده قرار بگیرد. حال عیبی که این ماده دارد این است که از محصولات شیمیایی نفتی گرفته می‌شود و از این حیث قابلیت تجزیه و بازگشت به طبیعت را ندارد. اما با استفاده از روش‌های بازیافتی میتوان پلاستیک ABS را مجدد به چرخه تولید بازگردانده و از آن استفاده کرد.
ورق ABS از آلیاژهای مختلفی برخوردار است که در اینجا به چند مورد مهم از آنها اشاره می‌کنیم:
- آلیاژ ABS / PVC: مقاومت ضربه ای بهبود یافته
- آلیاژهای نایلون/ ABS : مقاومت حرارتی و شیمیایی بهبود یافته
- آلیاژهای پلی سولفات / ABS : مقاومت حرارتی و شیمیایی
- آلیاژهای PC/ABS : مقاومت حرارتی ، ضربه ای و فرآیند پذیری بهبود یافته
وکیوم فرمینگ ورق ABS
خوب است اشاره شود که ورق ABS را میتوان با استفاده از فرآیند وکیوم فرمینگ شکل داد. در این فرآیندها به ورق ABS گرما داده می‌شود و سپس با استفاده از ایجاد خلا، ورق ABS روی قالب وکیوم فرمینگ قرار می‌گیرد. این ورقات از آنجایی که در رنگ‌های متفاوتی چون سفید، سفید آبی، طوسی، آبی، قرمز، زرد و مشکی تولید می‌شوند، میتوان از آنها برای بسته بندی وکیوم فرمینگ متنوعی استفاده کرد. همچنین خصوصیات ورق ABS باعث شده تا برای وکیوم فرمینگ بسیار مناسب باشد.
آیا ABS قابل بازیافت است؟
انسان‌ها در هر جای کره زمین که باشند، روزانه حجم زیادی زباله تولید می‌کنند که بخشی از آنها را پلاستیک تشکیل می‌دهد. حال از آنجایی که پلاستیک‌ها همچون پلاستیک ABS در آلودگی زیست محیطی تاثیر زیادی دارند، بهتر است حتما مورد بازیافت قرار بگیرند. با اینکه این مواد از مواد سخت به شمار می‌روند، اما روند بازیافت ورق ABS آسان است و با در اختیار داشتن تجهیزات مناسب میتوان این کار را به راحتی انجام داد. حتی اگر تجهیزات لازم را در خانه در اختیار داشته باشیم، میتوانید به بازیافت آن در خانه بپردازیم.
حال برای اینکه روند شناسایی بازیافت ABS کوتاهتر انجام شود، از کد بازیافت برای آن استفاده می‌شود. در واقع کد بازیافت پلاستیک ABS، عددی است که ماده ساختاری آن را به خوبی نشان می‌دهد. این عدد هم برابر با 7 است که میتوان آن را در زیر و انتهای یک کالای ساخته شده با پلاستیک ABS و یا در داخل نشانه بازیافت (سه فلش دنباله هم) مشاهده کرد.
مراحل مهم در بازیافت پلاستیک ABS
بازیافت ABS را نه تنها در واحدهای صنعتی میتوان انجام داد، بلکه در محیط خانه و کارگاه‌های کوچک هم میتوان به انجام آن پرداخت. در واقع مکان بازیافت ABS خیلی مهم نیست. چیزی که اهمیت دارد این است که به مراحل بازیافت ورق ABS توجه شود تا این کار به شکل اصولی و صحیحی انجام گردد. در زیر به مراحل مختلف بازیافت پلاستیک ABS اشاره می‌کنیم:
مرحله اول: جداسازی ناخالصی‌های موجود
در مرحله اول باید به جداسازی ABS از سایر مواد پرداخت. در واقع در این مرحله باید تنها شاهد ABS باشیم و سایر پلاستیک‌ها و مواد اضافی را از آن جدا نماییم. در سطح صنعتی این کار را با استفاده از شناورسازی کفی انجام می‌دهند تا بتوانند از طریق آن ذرات خالص ای بی اس را از سایر ذرات موجود جدا نمایند. روش شناورسازی به این شکل است که مخلوطی از آب و روغن به ABS ناخالص و آلوده اضافه می‌شود تا به راحتی از سایر مواد جدا گردد.
اما مرحله جداسازی در سطح شهری و خانگی، معمولا در همان مرحله جمع آوری صورت می‌گیرد. این یعنی به تفکیک و جداسازی زباله‌های ABS در یک محل جداگانه می‌پردازند تا بازیافت آن به شکل راحت‌تری صورت گیرد. حال پس از آنکه مرحله جداسازی ناخالصی‌ها از ABS به هر روشی انجام شود، باید وارد گام دوم بازیافت شد.
مرحله دوم: پودرسازی یا خرد کردن ضایعات
در این مرحله پلاستیک‌های ABS خالص و جدا شده از سایر مواد، باید مورد آسیاب و یا پودرسازی قرار بگیرند تا به ذرات ریزی تبدیل شوند. این کار در سطح صنعتی توسط آسیاب‌های صنعتی صورت می‌گیرد که از دندانه‌های تیز و گشتاور بالایی برخوردار هستند. با استفاده از این آسیاب‌ها میتوان پلاستیک‌های ABS را به راحتی خرد و پودر کرد. همچنین سرعت پودرسازی با استفاده از این دستگاه‌ها بسیار بالا است. حال در سطح کوچک و خانگی، میتوان از تمام آسیاب‌های مصرفی برای پودرسازی ورقات ABS استفاده کرد. در چنین شرایطی همانطور که انتظار می‌رود، سرعت پودرسازی بسیار آهسته‌تر خواهد بود.
مرحله سوم: ذوب و تغییر شکل ABS
مرحله آخر از بازیافت ورق ABS، به ذوب و بازسازی ABS مرتبط است. در این مرحله که به شکل اتوماتیک صورت می‌گیرد، باید ذرات پودر شده ABS در مرحله قبلی را وارد یک اکسترودر کرده و آن را بر اساس محصول نهایی به شکل ورقه یا فیلامنت تولید کرد. همچنین میتوان آنها را به صورت مستقیم به واحدهای قالب گیری تزریقی فرستاد. ABSهای بازیافت شده، کاملا شکل جدیدی پیدا می‌کنند و میتوان آنها را مجددا در شرایط دیگری مورد استفاده قرار داد. حتی این مواد به صورتی هستند که میتوان برای بار دوم یا بیشتر هم مورد بازیافت قرار بگیرند. با این حال باید توجه شود که هر چه تعداد دفعات بازیافت ABS زیادتر شود، ممکن است خواص فیزیکی آن نظیر دوام، سختی و استحکام کششی کمی کاهش پیدا کند. بنابراین باید به این مورد هم توجه داشته باشید و به ساخت لوازم با آکریلونیتریل بوتادین استایرن بر اساس میزان مقاومت و سختی مورد نیاز توجه نمایید.
مهمترین کاربردهای ورق ABS
با توجه به اینکه ورق ABS از ویژگی‌ها و خصوصیات زیادی برخوردار است، از آن در بسیاری از صنایع میتوان استفاده کرد. در اینجا به چند مورد از مهمترین کاربردهای پلاستیک ABS اشاره خواهیم داشت.
ورق ABS در صنعت خودروسازی
از پلاستیک ABS میتوان در صنعت خودروسازی برای ساخت قطعات پلیمری داخل خودرو استفاده کرد. همچنین میتوان برای این موارد از کامپوزیت‌های مختلف در کنار ABS بهره برد.
ورق ABS در صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی
به دلیل شفافیت زیادی که پلاستیک ABS دارد و قابل تولید در رنگ‌های مختلفی می‌باشد، میتوان از آن برای تولید بسیاری از لوازم آرایشی و بهداشتی و یا بسته بندی آنها استفاده کرد. برای مثال میتوان از ABS جهت ساخت قاب‌های آینه استفاده کرده و از سفتی و دوام زیاد آن بهره مند شد.
ورق ABS در صنعت حمل و نقل
به دلیل مقاومت بالای پلاستیک ای بی اس در برابر حرارت، میتوان از آن برای ساخت سینی‌های حمل و نقل مواد غذایی و یا جعبه‌های انتقال مواد استفاده کرد. در واقع میتوان گفت این ماده برای کاربردهایی که به کمک آب داغ عمل استریلیزاسیون را انجام می‌دهند، بسیار مناسب است.
ورق ABS در صنایع برودتی
از دیگر کاربردهای پلاستیک ABS میتوان به صنعت برودتی اشاره کرد. چرا که این ورقات در ابعاد کوچک جهت ساخت ورق‌های داخل یخچال، قطعات داخلی یخچال و لایه داخلی کابین‌ها به کار برده می‌شوند. از این رو میتوان گفت پلاستیک ای بی اس در یخچال سازی کاربرد بالایی دارد.
ویژگی‌های مهم پلاستیک ABS
ورق ABS از خواص متعددی برخوردار است که در متن به برخی از آنها اشاره کردیم. حال در اینجا به طور جداگانه به ویژگی‌ها و خواص ورق ABS اشاره می‌نماییم:
- مقاومت خوب در برابر ضربات
- مقاومت شیمیایی مناسب
- مقاومت سطحی بالا
- قابلیت ماشین کاری بالا
- قابلیت آبکاری آسان
- جذب رطوبت پایین
- پایداری ابعادی بالا
- عایق الکتریکی عالی
- استحکام و سختی سازه
- عملکرد عالی در دماهای بالا
- قیمت مناسب
- قابل تولید در رنگ‌های مختلف
جمع بندی
در این مطلب با فرآیند بازیافت ورق ABS آشنا شدیم. همانطور که اشاره شد پلاستیک ABS ماده بسیار سختی است که بازیافت آن کمی دشوار به نظر می‌رسد. اما با در اختیار داشتن تجهیزات لازم میتوان این ماده پلیمری را مورد بازیافت قرار داده و مجددا استفاده کرد. مهمترین مراحل بازیافت ورق ABS شامل مرحله جداسازی از ناخالصی‌های موجود، پودرسازی و خرد کردن ضایعات و ذوب و تغییر شکل آن می‌شود. بازیافت پلاستیک ABS را میتوان هم در سطح صنعتی و هم در سطح خانگی و کارگاه‌های کوچک انجام داد.
