چگونه پلاستیک ها صنعت پزشکی را متحول کرده اند؟ پلاستیکها ، بهویژه پلاستیکهای یکبارمصرف، اغلب با انتقادهای زیادی روبرو میشوند، حتی اگر قابلبازیافت باشند. بااینحال، حقیقت این است که در برخی از محیطها، آنها نهتنها مفید بلکه ضروری هستند.
بهعنوانمثال، صنعت پزشکی بهشدت به آنها وابسته است؛ لذا در ادامه به اثرات مثبت پلاستیکها در صنعت پزشکی خواهیم پرداخت.
چه پلاستیکهایی در تجهیزات پزشکی استفاده میشوند؟
پلاستیکهای مختلفی با ویژگیهای منحصربهفرد خود در صنعت پزشکی استفاده میشوند. در اینجا سه نوع اصلی پلاستیک که در این صنعت کاربرد دارند، آورده شده است:
- پلیکربناتها
این پلاستیکها در انواع مختلفی از مواد استفاده میشوند، اما به دلیل ویژگیهای مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار شناخته شدهاند. پلیکربناتها همچنین میتوانند دمای بالا را تحمل
کنند که باعث انعطافپذیری بالای آنها میشود و میتوانند در دمای اتاق شکل داده شوند بدون اینکه ترک بخورند.
پلاستیک پلیکربنات مقاوم و بادوام است و بهخوبی برای محیطهای پزشکی مناسب است؛ زیرا عمر طولانی و قابلاعتمادی دارد.
- پلیپروپیلن
این پلاستیک پزشکی با کیفیت بالا و مقرونبهصرفه است و برای تجهیزاتی که نیاز به استریل شدن با بخار دارند، مناسب است. علاوه بر مقاومت در برابر بخار، پلیپروپیلن بسیار مقاوم و همچنین قابلبازیافت میباشد. این ویژگیها آن را به گزینهای رایج برای بیمارستانها تبدیل میکند که به دنبال پلاستیکهای پزشکی باکیفیت هستند.
- پلیاتیلن
این پلاستیک ترموپلاستیک چندمنظوره و مقاوم است. مقاومت بالایی در برابر ضربه دارد و همچنین در برابر مواد شیمیایی خشن که ممکن است در محیط پزشکی استفاده شوند، مقاوم است. پلیاتیلن تغییر رنگ نمیدهد و از رشد باکتریهای خطرناک که میتوانند روی سطوح شکل بگیرند، جلوگیری میکند که آن را برای استفاده در بیمارستانها و اتاقهای عمل ایدهآل میسازد.
چرا پلاستیک برای صنعت پزشکی ضروری است؟
پلاستیک برای صنعت پزشکی ضروری است؛ زیرا مزایای زیر را به همراه دارد:
- استریل بودن: پلاستیکهای مورداستفاده در صنعت پزشکی میتوانند دارای سطح آنتیباکتریال باشند که از رشد باکتریها جلوگیری میکند. این ویژگی به کاهش شیوع بیماریها در بیمارستانها کمک میکند. پلاستیک آنتیباکتریال قادر به کشتن باکتریها و ازبینبردن پاتوژنها روی سطوحی است که به طور مرتب تمیز نمیشوند.
- افزایش ایمنی: پلاستیکهای مورداستفاده در صنعت پزشکی میتوانند ضد دستکاری و ضد ترکخوردگی باشند که این ویژگیها از آسیبهای بیشتر به پرسنل و بیماران جلوگیری میکند و ایمنی آنها را در محیط پزشکی افزایش میدهد.
- مقرونبهصرفه بودن: پلاستیکهای پزشکی میتوانند بهصورت انبوه تولید شوند و عمر بسیار طولانیتری نسبت به سایر مواد مانند فلزات دارند که به دلیل آسیبهای ناشی از سایش و خوردگی دچار خرابی میشوند. پلاستیکهای پزشکی بسیار مقاوم هستند و میتوانند در برابر سایش و پارگی مقاومت کنند. همچنین این پلاستیکها میتوانند به طور مکرر با مواد شیمیایی قوی استریل شوند بدون اینکه آسیب ببینند.
“به نقل از پایگاه خبری ویکی پلاست:
صنعت خودروسازی به عنوان اصلیترین مصرفکننده انواع ترموپلاستیک الاستومر به شمار میرود. بسیاری از بخشهای مختلف داخلی و خارجی خودروها از جمله دور دربها و دور کلاف شیشه دربهای جانبی، درپوشها و ضربهگیرها از این مواد ساخته میشوند. همچنین برخی اجزای لوازم خانگی و پزشکی نیز به کمک TPEها تولید میشوند. در صنعتی بستهبندی مواد غذایی نیز به وفور از این نوع مواد استفاده میشود.”
تجهیزات و بسته بندی استریل
یکی از مهمترین مزایای پلاستیکها در صنعت پزشکی، تولید تجهیزات و بستهبندیهای استریل است.
برخی از بخشهای پزشکی شامل تماس با خون و سایر مایعات بدن هستند که میتواند خطرات جدی بهداشتی ایجاد کند.
(این موضوع با کشف بیماری ایدز در دهه 1980 بیشتر نمایان شد)
تجهیزات پلاستیکی یکبارمصرف تضمین میکنند که برای استفاده کاملاً ایمن هستند و این نگرانیها را که ممکن است
در فرایند استریلسازی خطایی رخ دهد (چه به دلیل اشتباه انسانی و چه مشکلات فنی)، از بین میبرد.
استفاده از تجهیزات پلاستیکی یکبارمصرف همچنین فشار را از روی کادر پزشکی برمیدارد، زیرا پس از استفاده میتوان آنها را دور انداخت
و نیازی به نگرانی درباره فرایند استریلسازی دوباره آنها نیست. همچنین، زبالههای تولید شده میتوانند توسط کارکنان غیرپزشکی جداسازی و برای بازیافت یا دفع ایمن آماده شوند.
حتی زمانی که مایعات بدن مشکلساز نباشند، بستهبندی پلاستیکی امکان حمل داروها بهصورت ایمن را فراهم میکند.
این بستهبندیها داروها را از آلودگیهای محیطی محافظت میکنند و از دستکاری عمدی (افراد بدخواه)، خطرات احتمالی (مصرف دارو توسط کودکان یا حیوانات) و اشتباهات انسانی جلوگیری میکنند.
بسته بندی پلاستیکی همچنین باعث میشود برخی بیماران راحتتر بتوانند درمان خود را در خانه دریافت کنند. بهعنوانمثال، آنها میتوانند یک بسته سرنگ یکبارمصرف پر شده با دارویی که نیاز دارند، دریافت کنند.
این یعنی کادر پزشکی میتواند کار پیچیده اندازهگیری دوز دارو را انجام دهد و بیماران (مراقبان آنها) میتوانند تزریق دارو را انجام دهند.
محصولات کمک پزشکی و پروتزهای سبکتر و راحتتر
با استفاده از پلاستیکها، اکنون عینکها، لنزهای تماسی و سمعکها بسیار سبکتر و راحتتر از گذشته شدهاند. سمعکها همچنین عملکرد بهتری دارند
(البته این فقط به دلیل استفاده از پلاستیکها نیست، اما این مواد کمک کردهاند).
حالا تولید پروتزهای پیچیده؛ مانند دریچههای مصنوعی قلب راحتتر شده و پروتزهای معمولی نیز به لطف انعطافپذیری و دوام پلاستیکها راحتتر قابلاستفاده هستند.
پروتزهای پیشرفتهتر نیز در حال بهبود هستند که عمدتاً به لطف صنعت پلاستیک است.
این پیشرفتها را میتوان در نتایج مشاهده کرد که ورزشکارانی که از پروتز استفاده میکنند، حالا قادر به دستیابی به آنها هستند. این نتایج بدون پیشرفتهای حاصل از پلاستیکها غیرقابلتصور بودند.
مراقبتهای نوآورانه، “درخواست بهموقع” و سفارشیسازی شده
این مورد ممکن است هنوز یک کاربرد نسبتاً خاص برای پلاستیکها باشد، اما به دلیل امکاناتی که برای آینده فراهم میکند، میتواند هیجانانگیزترین باشد.
در طول سالها، مراقبتهای بهداشتی از رویکردی اساساً واکنشی (بیمار علائم را مشاهده کرده و به پزشک مراجعه میکند)
به رویکردی پیشگیرانه (غربالگریهای سلامت) تغییر کرده و اکنون در حال تبدیلشدن به سیستمی نهتنها پیشبینیکننده بلکه کاملاً سفارشیسازی شده است.
صنعت پلاستیک به همراه چاپگرهای سهبعدی میتواند روشی مقرونبهصرفه برای ارائه درمانهای نوآورانه و “سفارشیشده” در اختیار قرار دهد
. این میتواند گامی بزرگ در پیشرفت مراقبتهای بهداشتی باشد.
سخن پایانی
پلاستیکها به طور قابلتوجهی صنعت پزشکی را متحول کردهاند و نقش مهمی در بهبود کیفیت مراقبتهای بهداشتی و افزایش ایمنی بیماران ایفا کردهاند. از تجهیزات استریل یکبارمصرف گرفته تا پروتزهای پیشرفته و درمانهای سفارشی، پلاستیکها نهتنها امکان تولید محصولات سبکتر و راحتتر را فراهم کردهاند، بلکه به ارتقای دقت، کارایی و راحتی در درمانها کمک کردهاند. با پیشرفتهای فناوری و تولید پلاستیکهای تخصصی، آیندة صنعت پزشکی به سمت درمانهای نوآورانه، شخصیسازی شده و پیشگیرانه حرکت میکند که به طور گستردهای میتواند سلامت افراد را در سراسر جهان بهبود بخشد.